اوایل سال ۵۳۶ میلادی، غباری مرموز سراسر اروپا و خاورمیانه و بخشهایی از آسیا را پوشاند. تاریکی حکمفرما شد.
3000 سال پیش از میلاد. در حدود 3000 سال قبل از میلاد نیز، مس از طریق آسیای مرکزی به اروپا و سایر کشورهای جهان راه یافت. در آمریکای جنوبی هم معادن مس وجود داشته و احتمالا از آنها هم استخراج میشد.